เพชร Triple Excellent หรือ เพชร 3EX
เพชร Triple Excellent หรือ เพชร 3EX เป็นชื่อเรียกทางการตลาดของเพชรที่ถูกประเมินว่าได้รับเกรด Excellent ทั้งในส่วนของเกรดการเจียระไน (Cut Grade) เกรดคุณภาพของการขัดเงา (Polish) และเกรดความสมมาตร (Symmetry) โดยรายละเอียดของเกรดการประเมินเหล่านี้ ทุกท่านสามารถตรวจสอบได้จากใบเซอร์
เกรดการเจียระไน (Cut Grade) หมายถึง สัดส่วนในการเจียระไนของเพชรว่ามีความเหมาะสมมากน้อยเพียงใด โดยจะมีการคำนวณและประเมินสัดส่วนจากหลายๆปัจจัย เช่น ความกว้างของหน้าเพชร (Table Size) ความหนาของขอบเพชร (Girdle Thickness) ความสูง (Crown Height) และความลึก (Pavilion Depth) ของเพชร เป็นต้น
เพชรที่มีสัดส่วนที่เหมาะสมจะมีความสว่าง (Brightness), ไฟ (Fire) และความระยิบระยับ (Scintillation) สูง หรือพูดง่ายๆก็คือ จะมีความสวยงามกว่าเพชรที่มีสัดส่วนที่ไม่เหมาะสม เช่น เพชรที่มีหน้าเพชรกว้างเกินไป ทำให้มีอัตราการเกิดประกายสีรุ้ง หรือไฟต่ำ ส่วนในกรณีที่เพชรมีความลึกมากเกินไป จะทำให้เพชรดูไม่สว่างเท่าที่ควร โดยใบเซอร์จากสถาบัน GIA ไม่ว่าจะเป็นใบเซอร์ใหญ่ (GIA Diamond Grading Report) หรือ ใบเซอร์เล็ก (GIA Diamond Dossier) ในหน้าที่สองของใบเซอร์ จะมีแผนภาพสัดส่วนของเพชร (Proportions) พร้อมทั้งรายละเอียดตัวเลขของสัดส่วนต่างๆที่ใช้ประกอบการประเมินเกรดการเจียระไน ดังภาพตัวอย่างต่อไปนี้
เกรดคุณภาพของการขัดเงา (Polish) คือการประเมินความเรียบของพื้นผิวภายนอกของเพชร ซึ่งนับเป็นปัจจัยหนึ่งที่บ่งบอกคุณภาพของการเจียระไน เพชรที่มีความเรียบของพื้นผิว หรือมีคุณภาพของการขัดเงาสูง จะสามารถสะท้อนแสงได้ดี ทำให้มีความสว่าง ไฟ และประกายที่สวยงาม
เกรดความสมมาตร (Symmetry) คือ การประเมินความสมมาตรของรูปทรงของเพชร และความสมมาตรของเหลี่ยมแต่ละเหลี่ยมภายในเพชร เช่น เพชร Round Brilliant เมื่อมองจากด้านหน้าเพชร จะต้องมีขอบที่กลมโค้งเสมอกัน ไม่มีด้านใดด้านหนึ่งที่แบน หรือ Out-of-round ซึ่งจะทำให้รูปทรงดูไม่สวยงามเท่าที่ควร อีกทั้งเหลี่ยมเพชรแต่ละเหลี่ยมควรมีขนาดและรูปทรงที่เหมือนกัน ไม่มีเหลี่ยมที่ผิดรูป มีขนาดสั้น หรือยาวเกินไปเมื่อเปรียบเทียบกับเหลี่ยมส่วนใหญ่ของเพชร
จากภาพตัวอย่างจะเห็นได้ว่า เพชรที่มีความสมมาตรสูงนั้น เมื่อแบ่งเพชรออกเป็น 8 ส่วนเท่าๆกัน แต่ละส่วนจะมีรูปทรงและขนาดของเหลี่ยมแต่ละเหลี่ยมที่เหมือนกัน
มีข้อเท็จจริงที่สำคัญเกี่ยวกับเพชร 3EX ที่ Ralph Diamond เชื่อว่าหลายๆท่านอาจจะยังไม่ทราบครับ ***ความจริงแล้วคุณภาพของการขัดเงา (Polish) และความสมมาตร (Symmetry) ของเพชรนั้น เป็นส่วนหนึ่งในการประเมินเกรดการเจียระไน (Cut Grade) อยู่แล้ว ดังนั้นในบทความ “หลักการอ่านใบเซอร์เพชรง่ายๆ สไตล์ Ralph Diamond” จึงมีการแนะนำให้ทุกท่านเลือกซื้อและดูคุณภาพของเพชรจาก 4Cs - Carat Weight (น้ำหนักกะรัต), Color (สี หรือ น้ำ), Clarity (ความสะอาด) และ Cut (การเจียระไน) ที่ปรากฏอยู่บนใบเซอร์เป็นหลัก
เพชรที่ได้รับเกรดการเจียระไนเป็น Excellent นั้น นอกจากจะต้องเป็นเพชรที่มีสัดส่วนที่เหมาะสมแล้ว ยังต้องมีเกรดคุณภาพการขัดเงา และเกรดความสมมาตรอยู่ระหว่าง Excellent และ Very Good ครับ ในกรณีที่เกรดคุณภาพการขัดเงา เกรดความสมมาตร หรือทั้งสองเกรด ต่ำกว่า Very Good >>> เกรดการเจียระไนจะต่ำลง และไม่มีทางเป็น Excellent อย่างแน่นอน
Ralph Diamond อยากจะบอกกับทุกท่านว่า สำหรับเพชรที่มีเกรดการเจียระไน Excellent แม้ว่าเกรดการขัดเงา เกรดความสมมาตรของเพชร หรือทั้งสองเกรด จะอยู่ในระดับ Very Good ก็ตาม แต่ปัจจัยเหล่านี้ไม่ได้ส่งผลต่อความสวยงามของเพชรในระดับที่เห็นได้ชัดเจนครับ เช่นอาจจะมีร่องรอยการเจียระไน (Polish line) จางๆ หรืออาจจะมีเหลี่ยมบางเหลี่ยมที่มีรูปทรงแตกต่างจากเหลี่ยมอื่นๆเล็กน้อย แต่โดยรวมแล้วความแตกต่างเหล่านี้ไม่ได้ส่งผลเสียต่อความสวยงามของเพชร หรือคุณลักษณะที่สำคัญของเพชร ไม่ว่าจะเป็นในส่วนของความสว่าง (Brightness), ไฟ (Fire) และความระยิบระยับ (Scintillation) นักอัญมณีจึงมีหลักเกณฑ์การประเมินที่ยืดหยุ่นให้เพชรในกลุ่มนี้ได้รับเกรดการเจียระไนเป็น Excellent
จากข้อมูลทั้งหมดที่กล่าวมา Ralph Diamond ขอสรุปดังนี้ครับ กรณีที่เกรดของ 4Cs - Carat Weight (น้ำหนักกะรัต), Color (สี หรือ น้ำ), Clarity (ความสะอาด) และ Cut (การเจียระไน) เท่ากัน ในส่วนของราคา เพชร 3EX อาจจะมีราคาสูงกว่าเพชรที่ได้รับเกรดการขัดเงา เกรดความสมมาตร หรือทั้งสองเกรดเป็น Very Good แต่ในส่วนของความสวยงามโดยรวมแล้วไม่ต่างกันมาก การเลือกซื้อจึงขึ้นอยู่กับงบประมาณของแต่ละท่าน
อย่างไรก็ตามหัวใจสำคัญของการเลือกซื้อเพชร ไม่ว่าเพชรเหล่านั้นจะเป็นเพชร 3EX หรือไม่ Ralph Diamond ขอให้ทุกท่านเลือกซื้อเพชรที่มีใบเซอร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใบเซอร์จากสถาบันอัญมณีที่ได้รับมาตรฐานสากลอย่างสถาบัน GIA เพื่อเป็นเครื่องยืนยันว่าท่านได้รับเพชรแท้แน่นอน อีกทั้งมีข้อมูลการประเมินคุณภาพที่ได้มาตรฐานและระบุชัดเจน โดยดูจาก 4Cs เป็นหลัก